De vernieuwde meetmethode corrigeert eerdere overschattingen in de rapporten van 2015-2021, veroorzaakt door inconsistenties in de bemonstering en interpretatie.

• Aandeel zwerfvuil in machinaal veegvuil: Voorheen geraamd op 20%, nu bijgesteld naar 1,22%, wat een correctie van 9.556 ton betekent.
• Verplichtingen voor gemeenten: Sinds 2023 zijn alle steden en gemeenten verplicht deel te nemen aan de monitoring en uniforme standaarden te hanteren.
• Manueel versus machinaal opruimen: 73,4% van het zwerfvuil wordt manueel opgeruimd door lokale netheidsteams, terwijl veegwagens 9,4% verwerken. Vrijwilligers, vaak ondersteund door Mooimakers, nemen 17,2% van de opruimwerkzaamheden voor hun rekening.

Vrijwilligers ruimen jaarlijks 1.139 ton zwerfvuil op, wat de maatschappelijke betrokkenheid en het belang van sensibilisatie onderstreept. OVAM benadrukt dat de rol van deze vrijwilligers essentieel blijft, samen met een bredere integrale aanpak.

Hoewel de nieuwe cijfers lager liggen door accuratere metingen, blijft de milieu-impact van zwerfvuil groot. Met 13.333 ton correct ingezameld via straatvuilnisbakken is er vooruitgang, maar het probleem blijft prangend. OVAM voert jaarlijks meer dan 6.000 terreinmetingen uit om hotspots, zoals snelwegparkings en centrumstraten, nauwlettend te monitoren.

Om de doelstelling van 20% reductie te halen tegen 2030, pleit de OVAM voor een voortzetting van de integrale aanpak, gericht op:

1. Preventie: Minder en herbruikbare verpakkingen.
2. Infrastructuur: Optimale plaatsing van inzamelpunten.
3. Participatie: Betrokkenheid van vrijwilligers en verenigingen.
4. Sensibilisatie en handhaving: Brede communicatiecampagnes en gerichte controles.

Meer info: 015/28.42.84 of https://www.ovam.vlaanderen.be